Podatek od czynności cywilnoprawnych (skrót PCC) – pojęcie i zasady.
Podatek od czynności prawnych (PCC) jest podatkiem, który należy rozliczyć w przypadku zawarcia umowy cywilnoprawnej. Obowiązek ten dotyczy przedsiębiorców, osób prawnych oraz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej.
Kiedy należy zapłacić PCC?
Art. 1 ust. 1 pkt.1 Ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych wymienia wszystkie czynności cywilnoprawne podlegające temu opodatkowaniu. Są to:
- umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
- umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku
- umowy darowizny –w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy
- umowy dożywocia
- umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności –w części dotyczącej spłat lub dopłat
- ustanowienie hipoteki
- ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności
- umowy depozytu nieprawidłowego
- umowy spółki.
W jakim terminie należy zapłacić podatek PCC?
Podatek PCC należy uiścić w terminie 14 dni od moment powstania obowiązku zapłaty. Należy uzupełnić formularz PCC-3 i opłacić wymaganą kwotę. Ważne jest, iż o zapłacie podatku podatnik musi pamiętać sam. Urząd Skarbowy nie wzywa go do wywiązania się z tego obowiązku, ale w przypadku jego nieuregulowania może nałożyć karę na podatnika.
Jaką stawkę podatku PCC należy uiścić?
O wysokości stawek podatku PCC informuje nas art. 7 ust.1 Ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynoszą one:
- w przypadku umowy sprzedaży
- nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym –2%
- innych praw majątkowych –1%
- w przypadku umów zamiany, dożywocia, odział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
- przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym –2%
- przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych –1%
- w przypadku umowy ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności –1%
- w przypadku umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego –0,5%
- w przypadku ustanowienia hipoteki:
- na zabezpieczenie wierzytelności istniejących –od kwoty zabezpieczonej wierzytelności –0,1%
- na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej –19zł
- w przypadku umowy spółki –0,5%.
Czy występują zwolnienia z podatku PCC?
Tak. Nie w każdym przypadku występuje obowiązek zapłaty podatku PCC. Ze zwolnienia z płacenia tego podatku można skorzystać, gdy m.in.:
- wartość nabytej rzeczy ruchomej jest mniejsza niż 1 000,00zł
- zaciągnięto pożyczkę od najbliższej rodziny- z zastrzeżeniem, iż kwota takiej pożyczki od jednego członka najbliższej rodziny w okresie ostatnich 5 lat nie przekracza kwoty 9 637,00zł. Jeżeli zaś kwota ta miałaby zostać przekroczona należy ją udokumentować i zgłosić jej otrzymanie w odpowiednim Urzędzie Skarbowym
- zaciągnięto pożyczkę od osób spoza najbliższej rodziny w kwocie nieprzekraczającej 1 000,00zł
- w art. 9 Ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych zostały wymienione również pozostałe czynności cywilnoprawne zwolnione z obowiązku płatności podatku PCC.
Co w przypadku nieopłacenia podatku PCC?
W przypadku, gdy podatek PCC nie zostanie opłacony i Urząd Skarbowy wykryje ten fakt zostanie wszczęta kontrola. Będziemy zmuszeni opłacić zaległy podatek wraz z odsetkami oraz ewentualnymi pozostałymi sankcjami wymienionymi w przepisach karnoskarbowych.
Nieopłacenie podatku PCC może być traktowane na dwa sposoby, jako:
- wykroczenie - gdy kwota podatku do zapłaty nie przekroczy pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia (w 2020 roku kwota ta wynosi 13 000,00zł)
- przestępstwo karnoskarbowe - gdy kwota należnego podatku przekroczy pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia. Przestępstwo karnoskarbowe może być karane grzywną, a niekiedy nawet karą pozbawienia wolności.
Co zrobić, gdy nie został dotrzymany termin zapłaty PCC?
W przypadku nieumyślnego nieopłacenia podatku PCC lub niedotrzymania terminu jego zapłaty jest jeszcze wyjście. Należy wypełnić deklarację PCC-3, zapłacić zaległy podatek wraz z naliczonymi odsetkami oraz złożyć odpowiednie wyjaśnienie zawierające „czynny żal”. Pozwala to na zminimalizowanie skutków braku zapłaty podatku PCC w terminie.
Jeżeli zaś nie mamy pewności, czy powinniśmy uiścić podatek PCC należy skontaktować się z Urzędem Skarbowym, który powinien rozwiać wszelkie wątpliwości związane z opłaceniem podatku PCC w sytuacji w jakiej się znaleźliśmy.
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej ani porady podatkowej, a przedstawione treści mogą ulec przedawnieniu. Czytelnik wykorzystuje przedstawiony materiał dla własnych potrzeb, na własną odpowiedzialność.
